Vega, Lir Takımyıldızı‘nda yer alan en parlak yıldız. Göğün beşinci parlak yıldızıdır. Kuzey yarıküresinde Arcturus’tan sonra ikinci parlak yıldızdır. Güneş’e 25,3 ışık yılı uzaklıkta olduğundan Güneş’e nispeten yakın bir yıldız sayılır. Yaklaşık MÖ 12.000 yıllarında Kutup yıldızı oldu ve yaklaşık 12.000 yılında yeniden kutup yıldızı olacaktır. Güneş’ten sonra fotoğrafı çekilen ilk yıldızdır.
Vega sözcüğü Arapça en nasr el vakî ( avına çullanan kartal ) ifadesindeki vakî (düşen) kelimesinden Latince yoluyla Türkçeye geçmiştir. Şemsül şümus olarak da bilinir. Dünya‘dan yaklaşık 26 ışık yılı uzakta olan Vega, belirgin bir mavi ışıkla parlar ve 0,03 ile 0,04 arasında değişen görünür büyüklüğüyle, gökyüzünün en parlak 5. yıldızıdır. 1840 yılında Vega’nın paralaksının (Biri Dünya’nın merkezinden, diğeri yeryüzünde bulunan bir kimsenin gözünden çıkan iki doğrunun, bir gökcisminin merkezinde birleşerek oluşturdukları düşünülen açı.) Rus gökbilimci Friedrich Georg Wilhelm von Struve tarafından bulunması, yıldızlararası uzaklıkların hesaplanması bakımından önemli bir olaydır. Vega aynı zamanda, Güneş’ten sonra fotoğrafı çekilen ilk yıldızdır (1850).
Lir Takımyıldızı’nda yer alan Vega, Kartal Takımyıldızı‘ndaki Altair ve Kuğu Takımyıldızı‘ndaki Deneb‘le birlikte yaz üçgeninin köşelerini oluşturan yıldızlardan biridir. Vega, bir zamanlar “Kutup yıldızı“ydı. Güneş ve Ay’ın çekim kuvvetlerinin etkisiyle, Dünya’nın ekvator bölgesindeki şişkinlik, gezegenin eksensel hareketinde bir tereddüte yol açmaktadır. Buna bağlı olarak 26.000 yılda bir oluşan yörüngesel salınım, yıldızların gökyüzündeki konumlarını da yavaş yavaş değiştirmektedir. Bu nedenle Vega, yaklaşık 11.500 yıl sonra tekrar “kutup yıldızı” konumunda olacaktır.
Tayf türü A, yüzey sıcaklığı 9.500 Kelvin derece olan Vega, Güneş’ten yaklaşık 50 kat daha parlak bir yıldızdır. Kütlesi ise Güneş’in kütlesinin 2,5 katından fazladır. Bu nedenle, iç yakıtını Güneş’ten çok daha hızlı tüketmektedir. Vega’nın ömrünün Güneş’in ömrünün %10’undan bile kısa olacağı tahmin edimektedir. Buna göre Vega, yaklaşık 1 milyar yıl sonra sönmüş bir yıldız olacaktır.
1983 yılında Kızılötesi Gökbilim Uydusu (“Infrared Astronomy Satellite”, IRAS), yıldızın kızılötesi ışın yayan ve taneciklerden oluşan büyük bir haleyle çevrelendiğini saptadı. Disk biçimindeki bu hale daha çok sıcak bir toz bulutuna benzemektedir ve yıldızın merkezinden yaklaşık 815 astronomik birim uzağa kadar yayılmaktadır. Vega’ya benzer pek çok başka yıldız da (Fomalhaut, Denebola, Merak gibi) benzer bir diske sahiptir. Vega’nın dönüş ekseninin Dünya’ya dik olduğu, onu çevreleyen disk biçimli toz bulutunun ise yüzünün bize dönük olduğu gözlenmiştir. Yani, yıldızı çevreleyen disk, Güneş’i çevreleyen ve gezegenleri içeren kuşağa benzer biçimde konumlanmıştır. Bu nedenle, Vega’nın bir gezegen sistemi olabileceği ya da böyle bir sistemin oluşmakta olduğu düşüncesi ağırlık kazanmıştır.
Kaynak: .wikipedia.org
Obje Adı: Lyra ( Çalgı ) Takımyıldızı – Vega
Fotoğraf: Uğur İKİZLER
Tarih: 17.09.2019
Saat: 20:30 – 22:37
Yer: Mudanya – Bursa 40.36023 ° N – 28.90191 ° E
Optik (Görüntüleme): EF24-105mm f/3.5-5.6 IS STM ( 105 mm f/5.6 )
Kundak: El yapımı kundak
Kamera (Görüntüleme): Canon EOS 6 D
ISO Hızı: ISO 400
Poz süresi: 25 x 312 sn. 20 Flat, 25 Bias, 10 Dark
Yazılım: Pixİnsight 1.8, Photoshop CC 2015